Ruim zeven jaar geleden sprak VIVACE de in Zierikzee geboren en getogen mode-ontwerper Sjaak Hullekes. Diverse quotes vielen op en bleven bij. Want: ‘Ik ben eigenlijk niet zo goed met kleding, heb snel een gat in mijn overhemd of een vlek erop.’ Is toch wel een opvallende uitspraak voor een mode-ontwerper. Vond hij zijn plezierige jeugd in Zierikzee aanvankelijk beperkt, later zag hij in dat hij heel vrij is opgevoed. Toen was hij al veel met mode bezig: “Ik struinde tweedehands winkels en het Leger des Heils af. Ik was echt een verzamelaar en kocht kledingstukken om ze te archiveren. Vooral het technische aspect interesseerde me en wanneer het gemaakt was.”
‘Ik ben eigenlijk niet zo goed met kleding, heb snel een gat in mijn overhemd of een vlek erop’
Sjaak koos ooit heel bewust voor de academie in Arnhem. “Het sprak me aan dat het er daar heel gedisciplineerd aan toe ging. Dat vond ik nodig om verder te komen. De werkhouding daar bevalt me en bovendien ligt Arnhem heel centraal, je bent zo in Amsterdam of Düsseldorf.” Zijn keuze toen om herenmode te ontwerpen, wist hij goed te onderbouwen: “Heren zijn nuchter en praktisch. Het zijn de klassieke stukken die altijd de bron zijn; een broek, een overhemd, een blazer, daar moet je het mee doen. Voor vrouwen is het ingewikkelder. Zij winkelen ook anders dan mannen. Mannen zijn veel korter in de winkel en letten minder op de prijs. Mannen ontleden een kledingstuk vaak wel meer; ze willen weten waar het van gemaakt is en waar het vandaan komt.”
Herinneringen
Jaren terug gaf Sjaak al aan dat de fashionindustrie verzadigd was, maar wist zijn eigen ruimte in te nemen met eerlijke en duurzame kleding: “Je moet onderscheid weten te maken. Zeker bij de grote ketens is alles hetzelfde. Bovendien vind ik kopen bij winkels als Primark hoogverraad. Daar kleeft bloed aan ieder kledingstuk. Veel mensen willen alleen koopjes jagen. Mode is echt ondergewaardeerd, de jonge generatie koopt het alsof ze een hamburger kopen. Ik vind dat er waarde in een kledingstuk mag zitten. Wat is duur? Zelf heb ik meestal twee of drie favoriete kledingsets die ik een half jaar lang veel draag. Daar woon ik dan praktisch in. In tegenstelling tot wat mensen verwachten, heb ik geen grote uitpuilende kledingkast. Voor mij zijn kledingstukken ook vaak herinneringen, dat droeg ik toen en toen tijdens die en die gebeurtenis.”
‘Op deze manier hoop ik dat een stuk meer waarde krijgt. Eigenlijk zoals het concept van wabi sabi’
Duurzaam
Later trok hij de stekker uit datzelfde goedlopende merk omdat ‘de klant leidend werd en dat jasje past mij niet meer’. Hij sloeg een nieuwe weg in met Hul le Kes, een merk dat draait om de bezieling van kledingstukken. Hullekes maakt gebruik van stock stoffen, oude dekens en antieke materialen zoals tafellinnen. Ook de prijskaartjes en labels in de kleding komen van een rommelmarkt en hebben daardoor allemaal een eigen karakter. “Op deze manier hoop ik dat een stuk meer waarde krijgt. Eigenlijk zoals het concept van wabi sabi, wanneer je porselein laat vallen dat je het lijmt met goud en dat daardoor een item waardevoller wordt,” aldus de ontwerper.
Duncan Laurence
Er kwamen bijzondere samenwerkingen tot stand, waaronder met het Leger des Heils. Zo ontstond de Hul le Kes Reshared collectie met kledingstukken uit het sorteercentrum van het Leger des Heils. Het modelabel geeft deze letterlijk en figuurlijk opnieuw kleur met afvalresten zoals uienschillen en avocadopitten. Eveneens bijzonder was de outfit van Duncan Laurence op het Eurovisie Songfestival in Tel Aviv. Duncan droeg een ontwerp van Hul le Kes. Een jas van antiek Frans linnen dat al meer dan 100 jaar oud is en letterlijk in een nieuw jasje gestoken is. De katoenen broek en linnen shirt waren gemaakt van ‘left-over’ stoffen die daarmee ook weer duurzaam zijn. Sjaak: “De kwetsbaarheid die in ‘Arcade’, het nummer waarmee Laurence meedeed, zit, komt sterk overeen met de vergankelijkheid in mijn collecties”
Inspirerend
Zo heeft Sjaak Hullekes de laatste jaren zichtbaar een inspirerende weg afgelegd. Zijn label Hul le Kes staat voor een sociaal en circulair modemerk en zet in op een lokaler, socialer en inclusief modesysteem. Hul le Kes wil laten zien dat mensen en producten die niet passen binnen de maatstaven van de maatschappij wel degelijk van toegevoegde waarde zijn. Zijn laatste samenwerking is die met Museum Arnhem. Het resultaat is een uniseks T-shirt geverfd met natuurlijke materialen en speciaal gemaakt in het kader van de tentoonstelling Tenminste Houdbaar Tot en exclusief verkrijgbaar in Winkel Museum Arnhem.
‘Gele kleuren van uienschillen uit Zeeland en het rood van meekrap’
Zeeuwse uienschillen
Alleen al in Nederland worden jaarlijks tientallen miljoenen kilo’s textiel weggegooid. De waarde van de grondstoffen die nodig zijn geweest om het textiel te kunnen maken en de arbeid die daarmee gepaard gaat wordt massaal ondergewaardeerd. Hul le Kes probeert zoveel mogelijk afgekeurd textiel weer uit de afvalberg te redden. Voor het museum verzamelde Sjaak witte T-shirts die door mensen zijn weggegooid. Deze worden voorzien van een verfbad van natuurlijke materialen en eventueel gerepareerd in de Hul le Kes Recovery Studio waardoor ze weer draagbaar zijn. Bruintinten die je ziet in de T-shirts werden verkregen van de kastanjes uit de tuin van Museum Arnhem, gele kleuren van uienschillen uit Zeeland, blauwtinten uit boomschors en roze uit de wortels van meekrap. De teelt en verwerking van die laatstgenoemde plant vierde ooit hoogtij in Zeeland.
Zeeuws Museum
Zelf ervaren hoe dat kleuren werkt? Op zaterdag 14 januari 2023 organiseert Museum Arnhem met Hul le Kes een Dyeing Event. Samen met ontwerper Sjaak Hullekes gaan bezoekers een wit T-shirt verven met natuurlijke materialen. Het geeft meteen toegang tot de tentoonstelling Tenminste Houdbaar Tot. Deze toont de verschillende manieren waarop kunstenaars vanaf de 17de eeuw tot nu de natuur verbeelden. Welke verhalen vertellen de landschappen, stillevens, planten en dieren over de relaties tussen mensen en natuur door de eeuwen heen? De tentoonstelling in Arnhem is te zien tot 29 januari 2023. Dichterbij zijn werk zien? Hul le Kes is ook onderdeel van de expositie re_USED re_SATIN in het Zeeuws Museum in Middelburg. Deze expositie is te zien tot en met 1 april 2023. Ook hier kan je zelf aan de slag met de stof, garens en wol uit re_USED re_SATIN in de Werkplaats.
Tekst Marc Dorst
Fotografie Museum Arnhem, VERYRARE Agency, JAMA MEDIA en ReShare X Hul le Kes
